วิวาห์พระสมุทร

เป็นบทละครพูดสลับรำ มีทั้งบทร้องและบทเจรจา ทรงพระราชนิพนธ์ เมื่อ พ.ศ.2461 เนื้อเรื่องได้เค้ามาจากนิยายกรีกเก่าเชื่อว่า ถ้าหญิงงามตายในทะเลจะช่วยให้พ้นอุทกภัย

            จุดมุ่งหมาย เมื่อพระราชทานแก่คณะเสือป่า กองเสนาหลวงรักษาพระองค์ แสดงเก็บเงินบำรุงราชนาวีสมาคมแห่งกรุงสยาม ณ พระราชวังสนามจันทร์

            เนื้อเรื่อง กล่าวถึงประชาชนชาวกรีก ณ เกาะ อัลฟะเบตา โง่เขลา หลงเชื่อในอำนาจทางทะเล เมื่อครบรอบ 100 ปี จะต้องส่งสาวพรหมจารีไปเป็นเจ้าสาวของพระสมุทร กษัตริย์มิดัสผู้ครองเกาะจำใจส่งราชธิดาชื่ออันโดรเมดาไปสังเวยทางทะเล  แต่อันเดรคู่รักของนางออกอุบาย ขอให้นายนาวาเอกเอดเวิดไลออนกัปตันเรืออังกฤษมาขู่ชาวเมืองให้ยกนางให้อันเดรนางจึงรอดชีวิต และได้แต่งงานกับอันเดรสมปรารถนา

            คุณค่าทางวรรณคดี เป็นบทละครสุขใจและขบขันบางตอน เป็นเรื่องรักสดชื่นจบลงด้วยคงามสุข กระบวนกลอนและฉันท์ประณีตบรรจง บทร้องเพราะทำนองดี


ตัวอย่างคำประพันธ์

(1) "ปากเป็นเอกเลขเป็นโทโบราณว่า       หนังสือตรีมีปัญญาไม่เสียหลาย
ถึงรู้มากไม่มีปากลำบากกาย                  มีอุบายพูดไม่เป็นเห็นป่วยการ
(2) ผู้ใดมีอำนาจวาสนา                        ธรรมดาหาอะไรก็หาได้"
กำหมัดคือยุติธรรมจงจำไว้                    ใครหมัดใหญ่ได้เปรียบเรียบเทียวเกลอ





ตับวิวาห์พระสมุทร เพราะๆ

อันโดรเมดาสุดาสวรรค์   ยิ่งกว่าชีวันเสน่หา
ขอเชิญสาวสวรรค์ขวัญฟ้า   เปิดวิมานมองมาให้ชื่นใจ
ถึงกลางวันสุริยันแจ่มประจักษ์   ไม่เห็นหน้านงลักษณ์ยิ่งมืดใหญ่
ถึงราตรีมีจันทร์อันอำไพ   ไม่เห็นโฉมประโลมใจก็มืดมน
อ้าดวงสุรีย์ศรีของพี่เอ๋ย   ขอเชิญเผยหน้าต่างนางอีกหน
ขอเชิญจันทร์ส่องสว่างกลางสากล   เยื่ยมมาให้พี่ยลเยือกอุราฯ 







ที่มา: http://www.banprak-nfe.com/webboard/index.php?PHPSESSID=fab21dfd1fa2ca32ae7323e6b85e2b58&topic=688.0